Hetty Site

De schadden dreuge..?

De Achterhoekse knipmuts van opoe Eggink is bij Erna in goede handen. Het heeft een ereplaatsje in haar vitrinekast.

In een boekje over Deugden en ondeugden oet den Achterhook van Joop Brens is nog van alles te vinden, zelfs gewoonten van vroeger waar ik nog nooit van gehoord had, maar het gaat dan ook over de omgeving van Eibergen. Om de betekenis te snappen van de uitdrukking: ‘He’j de schadden al dreuge?’, kun je het volgende stukje lezen. Deze Joop Brens had het trouwens van zijn schoonvader G.H. Iliohan die land, volk en geschiedenis van de Achterhoek een warm hart toe droeg.

Om geen direct blauwtje te kunnen lopen bij een meisje werd er door de jongeman een schadde (een plagge) uit het veen gestoken en die werd bij het huis van het voorwerp van zijn liefde neegelegd en stelde zich dan verdekt op. Kwam het meisje dan naar buiten om de schadde mee naar binnen te nemen, dan zat het goed en kon hij tijdens de kermis met haar uit. Dat was in vroeger tijd het enige vertier. Liet ze de schadde echter liggen en gooide ze er een emmer water over dan wist hij dat het niks werd. In het eerste geval had hij ‘de schadd’n dreuge’. ‘s Avonds na de kermis werd voor de ouders van het meisje een kandijkoek meegebracht. Maar… was deze jongeman nu echt meegevallen, was het ‘de ware Jacob’ en geen dooie diender? Dat zou hij gauw merken. Voor het afscheid werden er nl pannenkoeken met spek gebakken. Wanneer de stukjes spek een insnijding hadden waardoor ze tijdens het bakken vaneen weken, wist hij dat hij niet meer terug hoefde te komen. Waren de plakjes spek gaaf, dan werd hij de volgende zondag verwacht. Een taal zonder woorden. De echte ouderwetse Achterhoeker heeft dan ook geen psychiater nodig, want zijn stelregel is: ’Mien gedachten bunt mien kammerö. (Mijn gedachten zijn m’n vrienden) Een goede vriend is als een psychiater, je kunt er alles mee bepraten.