De Drentse uitvoering van de Palmpasenstok. In de Achterhoek was hij toch anders, maar de betekenissen waren dezelfde.
Ik herinner me dat ik één keer in een Palmpasenoptocht heb meegelopen, moet wel geweest zijn voor we naar de Boomgaard verhuisden. Zo’n mooie broodkrans met een haantje op een stokje in ’t midden en allerlei eitjes en rozijntjes aangeregen er onder. Gisteravond beleefde ik het weer een beetje. Henk Nijkeuter uit Gieten hield een lezing voor ons, de vrouwen van Passage Zuidbarge Rietlanden. Het was volle bak bij ons in het Hoefijzer, het gemeenschapshuis in Zuidbarge. Eerst hadden we al een gezamenlijke broodmaaltijd en aansluitend kwam dhr Nijkeuter. Met een beamer liet hij allerlei afbeeldingen zien om zijn verhaal nog mooier te laten overkomen. Van de rituelen in de oudheid, maar ook de Joodse traditie van het Pesachfeest, de herinnering aan de uittocht uit Egypte waarbij ongezuurde broden en bittere kruiden worden gegeten, en natuurlijk de christelijke traditie van het Paasfeest. Eigenlijk is er veel met elkaar verweven.
Door zijn verhaal werd er nog meer duidelijk over de betekenissen van de Palmpasenstok, de buxus- de palmtakken bij de intocht in Jeruzalem, het haantje- dat driemaal kraaide toen Petrus Jezus tot driemaal toe had verloochend, 30 rozijnen aangeregen- de 30 zilverlingen die Judas kreeg voor zijn verraad. Zijn verhaal eindigde natuurlijk met de gebruiken die er nog steeds zijn, de paasvuren die in het oosten van Nederland, en over de grens tot in de Harz, worden ontstoken. De foekepot waar mee gelopen werd, gemaakt van een varkensblaas, strak gespannen over een trommel en waarmee door een stok op en neer te halen een geluid werd gemaakt als foeke foeke foeke. Het eier gooien, eitjes tikken en neuties schieten is hier in Drenthe een vermaak dat nog steeds in ere wordt gehouden. Vanachter een lijn wordt geprobeerd het voorste nootje van een lange rij walnoten te raken. Lukt het dan is de rij voor jou. Lukt het niet dan leg je die van jou er achter.
Al met al een levendige lezing die veel herinneringen ophaalde.
[i]It was full house at the Community Hall in Zuidbarge where we had a meeting with all the Passage women. We had an Easter meal together and afterwards a talk about all the habits around this special time of Easter, from the Old times, the Jewish Pesach and also the Christian Easter Feast.
In our youth we used to have this Palmpasen stick with suger eggs, raisins and a bread cock on top. All things on it mean something. So there are 30 raisens while Judas got 30 silver pieces of money. The cock on top is while the cock crowed three times after Petrus said he didn’t even know Jesus. Mostly buxus branches are been used, because of the palm branches people wove with when Jesus rode on a donkey and cried about Jerusalem.
So Henk Nijkeuter, an original Drent could tell us a lot about the habits and rituals about Eastern in Drenthe. Also in the east in the Netherlands and in Denmark and Germany onto the Harz they used to burn fires. All the lop and waste wood will be gathered on a place out of the village and far away from the houses until this spectacular Easter Fire took place. Every village has some. A lot of people are looking at the beautiful fire, especially the youngsters.
A nice play they use to do in Drenthe is Neuties schieten… try with a walnut to touch that one in the front row. And eitje tikken… you take both a well cooked egg and .. tick When your egg is whole you get the egg which is broken too.
[/i]