Prachtige schildering van de Hemelvaart
Je kunt wel stellen dat Jan de Maar ons vanavond verraste met zijn lezing over het ontstaan van Veenhuizen. Het was veel meer dan dat. Als onderwijzer is hij hier aan de gevangenis, nor, petoet, en tegenwoordig Penitentiaire Inrichting verbonden. Nu werkt hij als vrijwilliger voor het Gevangenismuseum, is gids in de Boevenbus en kan verschrikkelijk mooi vertellen. Het was meer Drama, deze Jan heeft geen toneelschool nodig om zo zijn kennis op een leuke en spannende manier aan ons door te geven. Van de vijf boeren in het veen in 1382 tot nu is er heel wat veranderd. Jan kon smakelijk vertellen over Lodewijk Napoleon, een zielige man die polio had gehad in zijn jeugd, maar toch door zijn kleine grote broer Napoleon als Koning van de Bataafse Republiek werd aangesteld. Wanneer hij voorbij kwam werd iedereen geacht Vive l’empereur- leve de keizer- te roepen, maar de mensen hier maakten er met het zicht op de zielige koning Vive lamme breur. Ondanks het serieuze onderwerp werd er heel wat afgelachen.
Het was Johan van den Bosch die eenmaal terug uit Indië de zwervers, vondelingen, wezen en ongehuwde moeders op straat in Amsterdam zag, die op het idee kwam om de Maatschappij van Weldadigheid te stichten, aanvankelijk een kinderkolonie, een vrije kolonie. Later werd het een onvrije Kolonie en kon je aan de kleding zien waarvoor de mensen hier zaten om te werkten. Een zwarte broek betekende dat je hier voor moord zat b.v. In 1875 werd het een echte gevangenis. Nu zijn er intussen een aantal gebouwen gesloten, maar het is een werkgevangenis gebleven. Wie niet van plan is om te werken wordt overgeplaatst naar een andere gevangenis met een strenger regiem. Na de oorlog hebben hier ook gestraften gezeten die in de oorlog ‘fout’ geweest waren. Zelfs de latere drie van Breda zijn hier de eerste tijd geweest. De artistieke Danzert die wegens zijn propagandamateriaal voor de NSB hier ook een straf moest uitzitten stelde de directeur voor om de in abscis van de kerk de Hemelvaart te schilderen. Dat mocht meteen en er is een prachtig tafereel ontstaan. In het boek het Pauperparadijs wordt dit nog aangehaald. De dia’s die we zagen waren een illustratie van wat hij met woorden wist weer te geven. Een gezellige en leerzame avond.