Hetty Site

Als ze goed kwaad wordt…

Toen we 25 jaar getrouwd waren, 3-3-’90, hielden we een feestje. Pa en tante Gerritje en moeder van der Kolk met tante Catrien waren er bij.
[i]At our 25th wedding we gave a party. Pa and tante Gerritje and also mother van der Kolk with tante Catrien were there too[/i]
foto: Ben Wagenvoort.

Ik denk dat het haar 85e verjaardag was, ook op 4 juli. Tante Gerritje hield haar verjaardagsfeestje bij hotel Bakker, als ik me goed herinner, en hoewel pa al overleden was in1995, hoorden wij als Egginks-familie daar toch steeds bij. Toen de hele familie binnen was en de koffie met lekkers naar binnen gewerkt wilde tante Gerritje iets zeggen.
Ze zei: ’Ik doo ’t maor in mien moderstaal, dat geet mien et makkelijkste af. Dan köj precies zeggen wa-j bedoelt. Eén van de kinder van Berdie zei mien es:’Mama praat altijd Nederlands met ons, maar als ze een keer goed kwaad wordt gaat ze verder in het Achterhoeks’. En da’s gien wonder, daor bu’j met op egruuid.
In dee 85 jaor van mien leaven heb ik volle zeen veranderen. Alle stukskes land dee d’r waarn mossen benut wodden. De kolken wodden dichte egooid. A’s d’r ene ging emigreren naor Amerika of Canada dach ie da-j mekare nooit weer zollen zien. Ik hebbe de 30er jaoren met’emaak waorin de keune niks meer weerd waarn. Ik moche met mien vader naor de markt, met 12 keune ginge wie-j d’r hen en met dattiene kwamme wie-j d’r weer umdat ene boer lever zonder keune thuus kwam dan met. De kunstmest kwam en d’r kon steeds meer verbouwd wodden. De oorlog heb ik met emaak en ik dache an ’t ende d’r kan wel heel volle veranderen straks, maor de roggemealse pap zölle wie-j altied blieven etten. Ik heb et nog ene keer weer epruufd en nao dee tied nooit weer. De auto’s kwammen en de machines en ze hadden minder mens’n neudig um ’t wark te doon. De peerde ha-j niet meer zo neudig want de trekkers nammen et oaver.
En noe… et milieu wodt inens belangrieker, d’r wodt weer stukken land terugge egeven an de natuur. Biologisch boeren, zonder kunstmest geet steeds belangrieker wodden. De paddepoelen wodt weer uut egraven. En inens liekt Amerika neet meer zo wied weg. Iederene hef telefoon en trouwens met ’t vliegtuug bun ie-j ’r zo’.
Zo besloot ze haar speech.

Misschien heb ik iets weggelaten of iets toegevoegd wat ze een andere keer verteld heeft, maar deze speech van tante Gerritje is me altijd bijgebleven.

[i]It must have been her 85th birthday. Tante Gerritje celebrated that special moment at Hotel Bakker in Vorden and even father Hein died already in 1995, we as the Egginks family were invited as usual. After the coffee with cake tante Gerritje would like to speech. She told about all things that had changed in those 85 year. She spoke in our usual native language the Achterhoeks. It’s the easiest way, she said. One of Berdie’s children (Berdie is one of her daughters) once said:’Oma, mum always speaks in Dutch with me. Only when she’s very angry she starts speaking in dialect.
I’ve seen a lot of changes happen. All pieces of land were going to be used. The swirls disappeared. When someone emigrated to Canada or America you had the idea you never would see him again.
In the thirties the little pigs didn’t cost something. Once I went to the market with my dad and with 12 pigs and we came home with 13, because another farmer didn’t want to take his pigs home again.. The fertilizer was there and we could cultivate more. At war time we ate rye porridge and I was sure… the war can be over but we’ll always like this porridge. After the war I tried it once and no more. Cars came and machinery. Less people were needed to do all the work. Also the horses weren’t necessary and the tractors did the landwork.
But now…the environment got more importance, pieces of land were given back to nature and toad ponds were dig out again. Biological farming became important, without using fertilizer. And now it seems America isn’t so far away any more. Everybody has a phone and by plane you are in half a day on the other side of the Ocean. So she ended her speech.

[/i]