Hetty Site

De boer op de trekker, een kerstverhaal

Dit kerstverhaal in het Achterhoeks werd oorspronkelijk in het Drents geschreven door Anne Doornbos en gepubliceerd in het Dagblad van het Noorden

‘Hoevölle ammoniakrechten brech dat dearntjen dan wel met?’
Dee vraoge veel as een kruuwagen met earpels op et met rooie blumekes versierde taofelzeiltjen op taofel en wippen deur de kökken.
Albert Oldebeuving kek zien zönne vergreld an. Zien vrouw verschaof met een benauwd gezichte op heur stool en kek naor heur zönne. Maor Rick Oldebeuving kek zwiegend naor de taofel.
‘Nou dat is dan dudelijk. Gienend dus. En dan wol ie disse boerderieje aovernemmen? En wat zeg ie dan tegen oew opa, Rieks Oldenbeuving waor ie naor enuumd bunt? Die de boerderieje aovernam van zien va, en die weer van zien va. En waor ik al die jaoren veur heb krom elaegen? Nou?’
‘Maor man’, zei Annechien Oldenbeuving veurzichtig, ‘et kan toch een heel best dearntjen waen. Sterker nog… et is een hele goeie deerne. Dat he-j zelf nog ezeg toen ze hier was.’
Albert Oldenbeuving grommen. ‘Toen wis ik niet dat ze hum- en hee nikkoppen naor Rick- de kop an ’t gek maken was. En dat zee niks metbrech as läöge breefkes in plaats van produktierechten zoda-w zo temee de halve stal läög hebt staon. Nee, hier kump niks van in. Hee had ok nooit met motten doon met dat geprotesteer bi-j dat provinciehuus in Assen. Want daor is ’t gedonder mee begonnen.’
Wat zien va gedonder neumen was veur Rick de mooiste muziek die te ooit eheurd had. Want dee tocht op de trekker met meer as viefhonderd andere boeren uut Drenthe was et begin ewes.
Eerst die hele koppel stadsluu op de A28 mooi achter oe an laoten sukkeln, dan Assen plat leggen. En an ’t ende oew zin kriegen veurda’j nog maor uut de trekker eklommen waren bi-j ‘t provinciehuus. De commissaris van de Koning deelden oldewievekoek uut en de gedippeteerde wis neet hoe t-e iederene op de rugge kloppen en geliek mos geven.
En achter dee gedippeteerde, um as zien schaduw volgend, ston zi-j. Steeds in zien oor fluusterend as d’r op de tillefoon nieje berichten waren.. ’t Donkere haor in twee vlechtjes. Rick Oldenbeuving kon zien ogen d’r neet van af hollen. En zi-j had gien oge veur hum, maor allenig veur heur baas. Want dat was die gedippeteerde. Heur baas, zi-j was zien politiek assistente.
Toen de commissaris met heur rollator onder de hefvörke van Rick hen escharreld was met de gedippeteerde in heur spoor had e zien kans ezeen. De vrouw achter de rollator knikken es naor et grote bord dat Rick an de hefvörke eknupt had. Hee had ‘r met grote letters zien grammieterigheid opeschilderd: ‘Niet ouwehoeren, luuster naor de boeren!’.
De iele vrouw achter de rollator las de tekst en zee: ’Het zit oe knap hoge, zo te lezen.’
Rick was vuurrood ewodden en had estotterd:’Eh, ja majesteit, eh mevrouw, et mot noe maor es af elopen wean. Zo kan ik gien boer meer wodden. En wi-j hebt een schier bedrief al zes generaosies lang’.
‘En waor is dat?’
‘Bi-j Dwingel, an de weg naor Lhee, mevrouw’.
De commissaris had zich ummedraeid naor de gedippeteerde. ‘Meschien mo-j daor maor es hen.’Den had eknikt en Rick had metene zien adres an de assistente opegeven. Zee had um dree maol evraogd of et kloppen. Hee had et wel dertig keer veur heur willen spellen.
Dat was begin oktober ewest. Vier wekke later was ze op vesite ekommen. Jao, de gedippeteerde vanzölf, maor dee had Rick aover elaoten an zien va.. Hee had eur ‘t bedrief laoten zeen en eur koffie in eschonken. En toen e heur de kieskes had laoten zeen, had ze zachies ezeg dat ze dat zo mooi vond, niej laeven.. Ze had efkes heur hand op zien arm elegd. Rick had den overal nog neet weer ewassen.
Dat was dus et gedonder waor zien va et aover had. Hee had eur nog een keer weer ezeen toen ze eneudigd waren op een biejeenkomst vande Jonge Boeren, waor eur baas ok was. Zee had um ok herkend en zee dat ze nog vake denken mos an dat bezuuk en vroog hoe et met de kieskes ging. Of ze nog een keer mocht kommen kieken. En eur visitekaartjen an um egeven. Rick wis neet meer hoe ‘t e thuus was ekommen..
Noe liep et tegen Kerst en zien va had deur ekregen waor Rick zien heufd vol van was. En d’r een streep deur had ezet, een dikke streep. Hee mos eur uut zien heufd zetten en es wieter um zich hen kieken. Naor dat deerntjen van Broekman biejveurbeeld. Enig kind, goeie grond in de femilie, daor kon nog heel wat stikstof op. Rick wol d’r nog gienens aover denken.
‘Hoevölle ammoniakrechten brengt dee dearne dan wel met?’
En noe, 24 december, zat e met kloppende slaopen op een baal stro veur de kalver..
Dacht an heur stemme, heur hand op zien arm. Pakken ‘t kaartjen uut de tesse.
Mr M Weinans, bestuursadviseur.
En nam een besluut. Pakken zien tillefoon en sturen een app- berichjen naor de Jonge Boeren.
’t Raegenen reacties. De Fendt Vario 360 sloog metene an.
Um dree uur stonnen d’r al dertig trekkers bi-j de afslag Spier op um te wachten. Ze rejen de A28 op. De gaele zwaailichten flikkeren in een breje stroom aover de snelweg. In minder as een half uur draeien ze bi-j van de Valk in Assen de weg op naor et provinciehuus.
Daor hadden ze neet stille ezetten. De boel was afeslotten alsof de koning zelf op vesite kwam.
De trekker draeiden de oprit naor et provinciehuus in. Daor ston een stille rieje ME-ers. Wiedbeens, ’t schild veur de borste, de waopenstok as een wandelstok in de rechterhand.
Daorveur ston de commissaris. Achter heur rollator. ’t Blauwe zwaailicht dat er op ezet was flitsen deur et beginnende tweeduuster onder een zwaore, grieze lucht. D’r zat snee an te kommen.
Rick stoppen vief meter veur de rollator. Zetten de trekker af, klom d’r uut en vervolgens op de hefvörke. Toen stok e zien hand op. Achter um zwegen de motoren van de andere trekkers. ‘t Wier stille. Allenig de olde Lanz van Jans Pras uut Wiester ploffen nog wat nao op de karre waor e op met ekommen was.
In de hal achter de ME zag ie de weerschien van de zwaailichten, oranje en blauw, in de ballen van de kerstboom. Uut een open raam waaiden de klanken van Happy Christmas van John Lennon. De eerste sneevlökskes dwarrelden naor beneden.
Rick Oldebeuving zetten zien hande an de mond en halen diep aosem.
’t Geluud schallen deur de aovend, klom naor baoven tegen de muren van ’t provinciehuus, ketsen af op de zwarte schilden van de ME, rollen tussen de beume deur, kabbelen langs de Smelt en aover Assen.
Later zee de wacht op de kazerne, zeuvenhonderd meter wieter, dat ze ’t ok eheurd hadden. Zelfs de scheper op op het Balloërveld zee dat alle schäöpe de kop hadden opestokken.
‘Maria!, Maria!
Het was of de wereld effen de aodem inhield.
Toen ging d’r baoven in ’t provinciehuus een raam lös. Heur slanke lief stond ofeteikend in het licht achter heur. Het zwarte haor golfden aover heur scholders.
‘Rick!’
De commissaris kek achterumme, toen weer naor Rick, vaegen wat sneevlökke van heur rollator en zei:
’Het zit oe knap hoge zo te heuren.’