Arend baron van Westerholt van Hackfort overleed op 72 jarige leeftijd in 1970. Hij groeide op in redelijke welstand op het eeuwenoude kasteel Hackfort tot in 1917 hun vermogen dat was belegd in de bekende ‘Russische spoortjes’ na de Russische Revolutie waardeloos was geworden. Nu waren ze afhankelijk geworden van hun landgoed.
Arend was een koppig man. De ruzie die zijn vader met het elektriciteitsbedrijf kreeg over de aanleg van elektriciteit op huis Hackfort, heeft hij zijn gehele leven volgehouden. Bij zijn overlijden in 1970 was Hackfort niet alleen nog altijd verstoken van elektriciteit, maar ook van gas en stromend water. “Ik ben bij een petroleumlamp geboren en wil er ook bij sterven”, was een bekende uitspraak van Arend van Westerholt. Drie van de vier zussen bleven ongetrouwd. Arend vervulde tijdelijk een functie bij de rechterlijke macht van het Kantongerecht in Zutphen en was van 1939 tot 1962 lid van de gemeenteraad van Vorden, met een onderbreking gedurende de oorlog, en was van 1953 tot 1958 wethouder. Ook vervulde hij bestuursfuncties bij het Waterschap van de Baakse Beek en bij de Hummelo Enschedese Kunstweg. In zijn functie van heemraad bij het waterschap was hij altijd zeer attent op het behoud van natuurwaarden. Toen de boterfabriek in Vorden het water van de Baakse Beek vervuilde, was hij degene die zich hiertegen krachtig teweerstelde.
Arend van Westerholt heeft zijn reputatie als ‘de lastigste man van Vorden’. Hij heeft in zijn leven vele processen gevoerd. Het belangrijkste proces was dat tegen de ruilverkaveling Warnsveld, waar ook Hackfort bij betrokken werd. Alleen al het feit dat Hackfort in een ruilverkaveling werd opgenomen, was reden voor fel verzet. Arend van Westerholt wees hierbij onder andere op de risico’s van een verlaging van de grondwaterstand op het landgoed. Maar het verzet leverde geen resultaat op. Zijn grootste triomf behaalde Arend van Westerholt in 1967, toen zijn strijd tegen de toedeling van gronden met succes werd bekroond. In een hoogst interessant vonnis van de rechtbank te Zutphen, waarin werd teruggegaan naar de beleningsoorkonde uit 1324, werd bepaald dat de wegen en alleeën op Hackfort altijd tot het landgoed hadden behoord en dus geen overheidseigendom waren. Arend van Westerholt wist hierna te bedingen dat de bermen van de wegen, en daarmee ook het pootrecht, bij het landgoed bleven. Het belang hiervan was dat hij zeggenschap hield over het aanzien van de wegen en dus geen gevaar liep dat de bepalingen van de Natuurschoonwet niet meer voor Hackfort zouden gelden. Aan de Natuurschoonwet waren namelijk belangrijke fiscale voordelen verbonden en het verlies hiervan konden de Van Westerholts zich niet permitteren.
Arend van Westerholt stierf op 8 oktober 1970. Geheel volgens de traditie werd zijn stoffelijk overschot op een boerenkar naar zijn laatste rustplaats gebracht. In zijn testament had Arend van Westerholt nog een verrassing voor de gemeente Vorden in petto. Bepaald was namelijk dat de erfgenaam van het landgoed, Natuurmonumenten, nooit via een minnelijke regeling gronden van Hackfort aan de gemeente zou mogen verkopen. Men zou het dus altijd op onteigening moeten laten aankomen. Het landgoed had na de Tweede Wereldoorlog al heel wat grond aan de gemeente afgestaan. Zo was de grond rondom de windmolen van Hackfort aan de gemeente Vorden verkocht om woningbouw mogelijk te maken. Er was bovendien een rondweg aangelegd, grotendeels over tot Hackfort behorende grond. De laatste aanslag op Hackfort was de bouw van een waterzuiveringsinstallatie op grond van Hackfort. Het is bekend dat Arend van Westerholt het hiermede niet eens was, en waarschijnlijk heeft dit zodanig zijn misnoegen opgewekt dat hij besloot tot deze toch wel opmerkelijke testamentaire bepaling.
Bron:klik op de titel
foto: Henk Braakhekke