[i]Gerrit, nog in zijn jonge jaren staat hier tussen zus Bertha en broer Anton in. Wat is het toch een mooi gezicht die koeien, nog met horens, lekker aan het eten.[/i]
Brief van opa Eggink aan schoonzoon Gerrit Voortman.
Barchem 13-1- 70
Beste jongen Gerrit,
Als wij zo samen praten zeg je altijd wat waarover ik aan het nadenken kom. Je wilde al die uitspraken in het Oude Testament wel met een korreltje zout nemen. God zei dit en God zei dat. Ik moet wel tot dezelfde conclusie komen.
David had wel ogenblikken dat hij meer van – God – begreep dan de rest. Zijn Psalmen stonden ook hoog tegenover het gros. Dat wel, maar in andere gemoedstoestand zei hij ook in die Psalmen dingen die Hitler en Stalin niet grover konden bedenken. Als hij het ergens zegt dat hij de kinderen van zijn vijanden tegen de rotsen zou te pletter willen slaan, nou nou David dat was niet christelijk maar ook niet echt joods. Dan lijkt het wel of hij de 10 geboden niet gelezen heeft. Maar het volk dan? Die zei eens: Saul heeft zijn duizenden verslagen, maar David zijn tienduizenden, daarom was David de man. Hoe wreder je er toen op in hakte, hoe hoger je papieren stonden. En Davids God was de heer der legerscharen. Ik vind de manier waarop ze Kanaän veroverden net zo slecht als Hitler die alles aan zich wilde onderwerpen. Ja, zeggen dan de bijbelmensen, maar de bijbel is Gods woord. Die slikken alles. Maar van de andere kant, de Godheid zat toen nog veel meer in de nevel dan in het Nieuwe Testament. Ik geloof, ’t is een immer verder ontwakend geweten dat door niets is tegen te houden.
Iemand schreef eens in het Remonstrants Weekblad: Er lopen in alle landen duizenden jonge mensen met een gekweld geweten omdat zij bewust een mens gedood hebben. Die oude Groot Jebbink, Hanna van de Piepenbelt haar vader, vertelde mij eens, hij had vroeger de postwagen Amersfoort- Utrecht gereden. Eens waren er twee mannen uit de busse (bosjes) gesprongen, één greep het paard bij de kop en één wilde er op het wagenkistje springen. Toen had hij zijn pistool gegrepen en die man dood geschoten. Toen hij dat gezegd had, zakte hij in elkaar en zei geen woord meer. Ik wilde hem nog weer aan de praat hebben, heb nog een kwartier bij hem gezeten, maar mis… hij zei geen woord meer. Toen ik dat later aan Gerrit vertelde zei hij:”Wat? Heeft hij u dat verteld? Daar wil hij nooit over praten.”
Van zulke levenskwellingen had David nog geen last. Ik moet natuurlijk eerlijk zeggen … zoals de Israëlieten Kanaän hebben veroverd en gemoord, daarom alleen hadden ze verdiend dat zij altijd vervolgd zouden worden. En als zij dan hun God er niet bij gesleept hadden, dan was het nog daar aan toe geweest.
Toen wij het geweten kregen ( de zondeval), was het met onze gezapige rust gebeurd. Het woord wreedheid kwam in ons woordenboekje, maar de diernatuur zijn wij nog niet kwijt. In de bijbel heet het de Satan, waarin ik niet meer geloof. Hier zijn goeie en slechte mensen, in de andere wereld net zo, die kunnen overal heel wat rommel maken. God heeft ons de vrije wil gegeven en die eerbiedigt Hij. Willen wij nog een derde oorlog maken, hoe ook miljoenen moeders zullen bidden, Hij houdt zich doof en het enige wat Hij dan doet is met ons mede- lijden.
Wat een geschrijf, niet? Van ’t een komt het ander. Dag Gerrit.