Op weg met de brugklassen naar ons brugklaskamp in Borger maakten we altijd een stop om de kinderen te vertellen over wat hier gebeurd is. Nadat de Duitsers bij een razzia net het laatste kippenhok, waar Joodse mensen verborgen waren, bij boer Albertus Zefat vergaten te controleren werd er toch een andere schuilplaats gezocht. Het werd een hol in de bossen bij Valthe
Wanneer je op de titel klikt kom op de site van het OPDC een school voor speciaal onderwijs en als je naar beneden scrollt naar febr 2005 vertelt een leerlinge over een excursie naar dit onderduikershol.
Het is misschien vreemd, maar de laatste weken komen toevallig allerlei verhalen over de 2e WO boven. Ik sprak iemand van de vrouwengroep Passage van Zuidbarge en die blijkt zich als Joodse de hele oorlog te hebben moeten verstoppen… onderduiken. Haar moeder overleed zelfs in die tijd. Ze waren op een gegeven moment in de buurt van Gorssel bij een boer en ze hoorden deze boer aan iemand vertellen dat hij Joden in huis had. Vader nam z’n kinderen ogenblikkelijk mee en groef een hol ergens in het bos en sinds die tijd leefden ze van wat er voor het grijpen lag… alles wat groeide… brandnetels, gras, bladeren, bessen.. Ziek werden ze en kregen van die bolle hongerbuikjes die je nu alleen op tv ziet als er een hongersnood in Afrika is.
Aan het eind van de oorlog kwamen ze bij vrienden van de moeder terecht in de buurt van Hattem. Die liet ze de onderduikplekken zien van zijn eigen onderduikers, ergens tussen het hooi. Daar hebben ze weer echt gewoon voedsel kunnen eten. Vader en kinderen hebben overleefd, maar vraag niet hoe! Zoiets slaat diepe wonden.
Vandaag vertelde ik een goede vriendin over ons plan om met Rick een dag of 10 naar Normandië te gaan omdat hij zo bezig is met D-day en alles wat met 1940- ’45 te maken heeft. Rick heeft net zaterdag het Dagboek van Anne Frank gekocht en wil ook binnenkort het Achterhuis gaan zien in Amsterdam.
Zij wilde dat nu ook wel eens gaan doen samen met haar man….. naar Normandië. Tot nu toe was dat te moeilijk vanwege de herinnering aan haar vader die samen met een hele groep anderen gefusilleerd is. Dat was een soort represaille als reactie op de landing in Normandië. Afschuwelijk!
De verhalen van Jan Harwig kwamen ook deze week boven tafel. Een week waarin je gaat beseffen dat we geluk hebben om in een vrij land te leven.