De gieteling
Ik hoorde hem net nog.. de gieteling. Zelfs hier aan de Torflang. Zie ik in eigen tuin vooral eksters, kraaien en een verdwaalde roodborst. Vanavond in de beginnende schemering hoorde ik echt de gieteling… prachtig! Wat een enthousiasme daar boven in de boom. Het is een Achterhoeks woord voor merel maar als je hem hoort klinkt hij als een gieteling. Let maar eens op. Herman Sandman vertelde eens in het DVHN over woorden die je van huis uit mee krijgt en dan heb ik het niet alleen over de streektaal maar gewoon woorden of de uitspraak van woorden die er in een gezin ingeslopen zijn. Hijzelf heeft het Gronings als thuistaal meegekregen, maar zijn vrouw die alleen Nederlands spreekt hoort hij vaak als stopwoordje maazoo zeggen, is een gewoonte geworden.
Eigenlijk denk ik dan in mezelf glimlachend aan mijn moeder en opoe. Beiden hadden het over het gele gevaar dat al vroeg in het voorjaar zo mooi bloeide. Later begreep ik dat het de forsythia is, maar het gele gevaar klonk ook mooi al kreeg ik daar wel eens een onbestemd Chinees gevoel bij. Zo hadden ze het op de Haar ook over de vleisbloemen in de spoorsloot. En warempel, het wilgenroosje is vleeskleurig. Maar als ze voor het gemak wilde aangeven waar je af moest slaan om op de goede weg naar Aalten te komen had ze voor het gemak een aardige verbastering verzonnen voor restaurant de Radstake: ‘En dan gao-j bi-j de Radsasa rechtsaf’…
Ik heb er al eens over verteld maar de sesiekar, dat is tot nu toe het hoogtepunt. Mama hield niet van een sesiecar, het leek haar teveel op een begrafenisauto en aan begrafenissen wilde ze nog even niet denken. En toen ik in Hattem Wim wilde iets aanwijzen, zei ik net als mama zou doen: ’Kiek daor b-j die sesiecar’. ‘Wat zeg je daar… sesiecar? Je bedoelt een stationcar’. Hij kwam niet weer bij.
Ook bij Wim waren begrafenissen geen geliefd gespreksonderwerp, heeft er in zijn jeugd teveel meegemaakt. Hij presteerde het eens om in een gesprek op de Boomgaard te zeggen dat hij het liefst na een mooi afscheid in de kerk de rest wat hem betrof niet meer zo hoefde. Met zijn allen naar het kerkhof? Hij wist het nog dat wanneer de kist zakte de naaste familie in huilen uitbarstte.
Dat bracht bij mijn moeder wat emotie teweeg. ‘Ik hoppe toch dat iele mien wel tot et ende wegbrengt’, zei ze. Wim voegde er natuurlijk aan toe dat hij dat voor zichzelf bedoelde maar dat hij haar als het zover was met alle liefde tot het allerlaatste eindje weg zou brengen, al was het op zijn blote knieën. En zo is het veel later bij haar overlijden ook gebeurd, met luidende klokken en heel veel mensen. Zelfs de vrouwenvereniging van Linde stond aan weerskanten bij de ingang van de Vordense begraafplaats opgesteld. Het is een begraafplaats midden in het bos en ik weet zeker dat de gieteling daar vaak te horen is.
Wij weten inmiddels dat Wims uitvaart was zoals hij het zich wenste. Maar dat dit minder emotioneel was kan ik zeker niet zeggen.